Cao nguyên đá Đồng Văn: Di sản thế giới và là khu du lịch sinh thái
Nhân dịp Cao nguyên đá Đồng Văn - Mèo Vạc (Hà Giang) được gia nhập Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu, TSKH Trần Tân Văn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và khoáng sản (Bộ TN-MT) đã cho biết:
Tinh thần của mạng lưới Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu (Global Network of National Geoparks - GGN) là để kết nối, hội nhập, hợp tác giữa các công viên địa chất (CVĐC) và thường hình thành các mối liên kết, “kết nghĩa” giữa các CVĐC. Đó là một cách thích hợp nhất để CVĐC ở Hà Giang hội nhập nhanh, bình đẳng với hệ thống các CVĐC toàn cầu. Việt Nam cũng mong muốn đi theo hướng này và đang tìm kiếm đối tác của Đức để cử chuyên gia qua lại, trao đổi mẫu vật, giúp quảng bá hình ảnh trên các phương tiện của nhau…
Một di sản thiên nhiên hay di sản văn hóa thường chú trọng đến việc bảo tồn trọn vẹn, tránh các hoạt động nhân sinh, đặc biệt là các hoạt động nhân sinh không bền vững. CVĐC thì khác. Đã là công viên, nếu không có người sinh sống sẽ không hợp lý. Do vậy, trong CVĐC cho phép người dân sinh sống, triển khai các hoạt động phát triển kinh tế bền vững.
Chẳng hạn khu vực đó có mỏ đá vôi, có thể khai thác để làm xi măng sẽ là khai thác không bền vững, nhưng cũng là khai thác mỏ đá vôi nhưng ở quy mô nhỏ, sử dụng vào việc chế tác đồ lưu niệm, tác phẩm nghệ thuật… phục vụ du lịch. Hay mỏ vàng cũng vậy, không thể khai thác mỏ một cách ồ ạt.
Vẫn có thể cho phép khai thác, nhưng ở quy mô phục vụ du lịch chẳng hạn. Khách du lịch có thể tự tay đào, đãi để trải nghiệm thực tế cuộc sống của người khai thác vàng… Các hoạt động này còn có một sự kỳ vọng giúp Hà Giang chuyển đổi cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang phát triển du lịch sinh thái, du lịch địa chất…
Người dân sinh sống trong CVĐC có thể làm các hoạt động du lịch như hướng dẫn viên, khôi phục lễ hội truyền thống, bán các sản phẩm của địa phương hoặc cho thuê ngựa, ở nhà dân (homestay)… để chuyển đổi cơ cấu kinh tế, thoát khỏi đói nghèo.
Thật ra, việc được GGN công nhận là thành viên của mạng lưới mới chỉ là bắt đầu, sau đó là giai đoạn gian khổ hơn nhiều để gìn giữ, bảo vệ di sản và hơn hết là mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân sống trong CVĐC.
|
CVĐC Đồng Văn - Mèo Vạc bao gồm toàn bộ diện tích 4 huyện Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh có diện tích khoảng 2.300km2. Có tới 80% diện tích khu vực này lộ đá vôi, được cấu tạo từ các điều kiện cổ môi trường và giai đoạn phát triển khác nhau, rất có giá trị về lịch sử tiến hóa trái đất. Các kết quả nghiên cứu đều cho thấy khu vực này có mặt các trầm tích từ 300 - 600 triệu năm. Khu vực này cũng hội tụ trên 20 cảnh quan vừa có ý nghĩa khoa học, vừa có giá trị du lịch như: Vườn hoa đá Khau Vai, Vườn thú đá Lũng Pù, Bãi Hải cẩu Vân Chải, Hoang mạc đá Sảng Tủng… và các giá trị văn hóa truyền thống của 17 dân tộc đang sinh sống trên vùng Cao nguyên đá Đồng Văn. |
( BT: Trung tâm Thông tin Du lịch)
