TP. Nha Trang là địa bàn hội tụ đậm nét các yếu tố nền tảng cho một trung tâm du lịch biển quốc tế bao gồm đô thị phát triển với đầy đủ các giá trị văn hóa, nhân văn được đánh giá cao, môi trường khá trong sạch, con người hiền hòa, nhã nhặn… kết hợp với các giá trị về cảnh quan thiên nhiên kỳ thú của vịnh, biển, núi, sông, vùng ngập mặn, cảnh quan sinh thái nông nghiệp trù phú, hệ sinh thái biển đa dạng. Thành phố có nhiều di sản văn hóa lịch sử quý giá như Tháp Bà Ponagar, Viện Pasteur, Viện Hải dương học… Trong thành phố đã hình thành mạng lưới các cơ sở dịch vụ văn hóa ẩm thực chất lượng cao, mang nét truyền thống, góp phần tạo nên bản sắc hấp dẫn của du lịch Nha Trang. Các di sản thiên nhiên - văn hóa, nhân văn đã và đang được bảo tồn ổn định, bước đầu khai thác có hiệu quả. Nhờ thế, số lượt khách du lịch đến Nha Trang ngày càng tăng. Năm 2008, Nha Trang đón 1,6 triệu lượt khách, tăng 17,4% so với cùng kỳ, trong đó khách quốc tế là 330.000 lượt, tăng 17% so với cùng kỳ. Tổng doanh thu  hoạt động du lịch và dịch vụ ước đạt 1.282 tỷ đồng, tăng 31,4%. Hiện tại, thành phố có 366 cơ sở kinh doanh lưu trú với 8.728 phòng và 14.178 giường, thu hút 7.770 lao động trực tiếp.

Trong 15 năm tới, Khánh Hòa dự định phát triển 3 khu vực tập trung các dịch vụ du lịch dọc bờ biển bao gồm: Cụm TP. Nha Trang và phụ cận khoảng 500 ha là trung tâm dịch vụ du lịch, trung tâm tiếp nhận và điều phối du lịch toàn tỉnh. Cụm thị xã Cam Ranh và phụ cận khoảng 1.500 ha khai thác du lịch biển, đầm vịnh, cảnh quan biển, vịnh, núi, cồn cát… Cụm khu vực Dốc Lết, vịnh Vân Phong khoảng 1.350 ha. Nếu nhìn vào các con số quy hoạch thì quy mô đất dành cho phát triển du lịch dịch vụ tập trung ở Vân Phong dự báo còn lớn hơn Nha Trang rất nhiều. Tuy nhiên, theo các nhà tư vấn của Viện Kiến trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn (Bộ Xây dựng), hiện nay chỉ có Nha Trang là có tiềm năng về nhân văn và đô thị đủ tầm cỡ để phát triển thành trung tâm du lịch có sức hấp dẫn cao. Những nơi khác có tài nguyên thiên nhiên nhưng không đủ hấp dẫn về văn hóa, xã hội. Thiên nhiên đơn thuần không đi kèm với tài nguyên nhân văn sẽ không đủ hấp dẫn du khách nên không thể trở thành trung tâm du lịch lớn. Mặt khác, nếu chỉ tập trung khai thác sẽ mang lại hiệu suất thấp nhưng nguy cơ tàn phá môi trường lại rất cao. Chính vì thế, về du lịch, trước mắt tập trung khai thác khu vực Nha Trang và các vùng phụ cận. Đối với Nha Trang, cần xác định ngành chính là du lịch, đồng thời phải xác định rõ, nếu muốn phát triển du lịch ở tầm cỡ quốc tế thì phải hạn chế các ngành nghề có nguy cơ xung đột khác, tập trung vào một lĩnh vực, không đầu tư dàn trải. Theo kinh nghiệm thế giới, chỉ riêng du lịch và dịch vụ thừa sức “nuôi sống” những đô thị tầm vừa và nhỏ. Những đô thị du lịch nổi tiếng như Edinburgh, Venice… có thu nhập cao vào loại nhất thế giới mà không cần đến công nghiệp.

Hiện nay, du lịch Nha Trang chủ yếu dựa vào tham quan vịnh. Tuy nhiên, môi trường sinh thái vùng vịnh rất nhạy cảm, nhất là những vùng sinh thái đặc biệt như rạn san hô, hang yến. Vì thế, việc phát triển du lịch vịnh đại trà là không nên. Ngoài ra, ngành nuôi trồng thủy sản cũng bị ảnh hưởng nhiều khi môi trường vịnh ô nhiễm.

Trong điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng TP. Nha Trang đến năm 2025 và tầm nhìn ngoài 2025, các nhà tư vấn Viện Kiến trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn đã đề xuất: Để có thể phát triển du lịch Nha Trang, quan trọng là phải bảo tồn và tôn tạo những tiềm năng du lịch chứ không chỉ khai thác chúng; tập trung dịch vụ lưu trú tại TP. Nha Trang, không dàn trải ra nhiều vùng khác, biến Nha Trang thành trung tâm du lịch chính của cả tỉnh. Những điểm du lịch khác của tỉnh cần tạo ra những không gian thiên nhiên, bổ trợ cho không gian du lịch đô thị tại Nha Trang. Bên cạnh đó, địa phương phải bảo tồn và phát huy giá trị di sản vịnh Nha Trang; khai thác hợp lý và hiệu quả dải đô thị ven biển; phát huy tối đa tính hướng biển của TP. Nha Trang để tạo ra một bản sắc chung là Nha Trang - thành phố biển; phát triển dải đô thị dọc sông Cái, tạo thành đô thị du lịch, đưa yếu tố biển vào sâu trong đất liền; nâng cấp Cảng Nha Trang thành cảng du lịch quốc tế kết hợp quy hoạch những khu vực dành cho tàu thuyền cá nhân…

Bà Nguyễn Thị Nhung - Phó Chủ tịch UBND TP. Nha Trang cho biết: Thành phố sẽ ưu tiên phát triển các loại hình dịch vụ và du lịch phù hợp với chiến lược phát triển Nha Trang thành trung tâm du lịch biển, du lịch văn hóa quốc gia và quốc tế. Các dự án phát triển du lịch trọng điểm dự kiến được triển khai trong giai đoạn đến 2015 bao gồm: Xây dựng công trình dịch vụ du lịch và đô thị gắn với dịch vụ du lịch dọc theo đường Trần Phú, Phạm Văn Đồng; xây dựng Cảng Nha Trang thành cảng du lịch quốc tế kết hợp với trung tâm dịch vụ đạt tiêu chuẩn quốc tế; bảo tồn các giá trị di sản cảnh quan thiên nhiên vịnh Nha Trang kết hợp với đầu tư xây dựng các trung tâm dịch vụ trên vịnh phù hợp với quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di sản vịnh Nha Trang; xây dựng các khu dịch vụ du lịch và đô thị gắn với dịch vụ du lịch dọc sông Cái Nha Trang… Tất cả nhằm tăng sức hấp dẫn cho đô thị du lịch biển, giúp Nha Trang nhanh chóng trở thành một trung tâm du lịch tầm quốc gia và quốc tế.