Độc đáo lễ hội xuống đồng của dân tộc Cao Lan (Vĩnh Phúc)

Lễ hội xuống đồng từ bao đời nay đã trở thành nét sinh hoạt cộng đồng đặc sắc của người Cao Lan ở đây, bà con chọn ngày 14, 15 tháng Giêng hàng năm để tổ chức. Đã thành tục lệ, sau những ngày vui xuân, người Cao Lan ở Quang Yên lại tất bật chuẩn bị một mùa sản xuất mới, các thôn bản người Cao Lan lại nhộn nhịp chuẩn bị lễ hội xuống đồng. Từ vài ngày trước lễ hội, các cụ cao niên trong xã đã tổ chức họp bàn, phân công những công việc chính chuẩn bị cho ngày hội. Cánh thanh niên trai trẻ thì chuẩn bị trang phục, giầy dép, các thiếu nữ thì ríu rít rủ nhau ngồi khâu còn, đan yến (để đá cầu) và làm bánh, thức ăn phục vụ lễ hội.

Nội dung tổ chức gồm hai phần lễ và hội. Ở phần lễ có lễ trình, dâng hương, cúng cầu mùa. Phần hội có chương trình giao lưu văn nghệ, xuống đồng, ném còn, kéo co, đu quay, bắn nỏ, đánh yến... Mở đầu là phần lễ dâng hương và lễ vật trước đền làng để cầu cho mới năm mới mưa thuận, gió hòa, cây cối tốt tươi, no ấm đến mọi nhà. Khi bài cúng chấm dứt, thầy cúng dẫn đầu đoàn người xuống đồng, giúp một thanh niên khỏe mạnh cày những đường cày đầu tiên mở đầu cho mùa sản xuất mới trước sự chứng kiến của dân làng và đông đảo người dân ở địa bàn lân cận.

Lễ hội xuống đồng là một hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện khát vọng của người dân trong sự hoà hợp trời đất, âm dương, cầu mong cho cuộc sống khoẻ mạnh, no đủ, vạn vật sinh sôi... Những trò chơi trong lễ hội thể hiện nét đẹp tâm hồn phong phú, gắn với thiên nhiên, gắn với những tập tục văn hoá lâu đời của cư dân lúa nước. Việc phục dựng lễ hội xuống đồng không chỉ góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa mà qua đó còn nâng cao ý thức của người dân trong việc tự gìn giữ, bảo vệ những di sản văn hóa của dân tộc mình../.