Khánh Hòa: Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2024 - Diễn ra từ ngày 28.4 với nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc
Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia Tháp Bà Ponagar trên đồi Cù Lao, phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa
Theo Quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa, từ ngày 28.4 - 1.5 (tức từ ngày 20 đến 23.3 Âm lịch), tại di tích Tháp Bà Ponagar Nha Trang (Đường 2/4, phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang), UBND tỉnh Khánh Hòa sẽ tổ chức Lễ hội Tháp Bà Ponagar.
Cụ thể, ngày 28.4 sẽ diễn ra Lễ thay y Mẫu; Lễ thả đăng có nghi thức rước kiệu, bài vị từ Tháp Bà - đường Tháp Bà - đường Cù Huân - Tháp Bà Ponagar. Ngày 29.4 sẽ diễn ra Lễ cầu Quốc thái dân an; Lễ Khai mạc và dâng hương; Lễ cúng Thí thự
Ngày 30.4 sẽ diễn ra Lễ cúng giờ Tý. Ngày 1.5 sẽ diễn ra Lễ tế cổ truyền của hào lão phường Vĩnh Phước và Đình - Lăng Cù Lao; Lễ Khai diên, Lễ Tôn vương.
Ông Trần Đức Hà, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa cho biết: Tính đến hôm nay (16.4), đã có hơn 100 đoàn khách đăng ký tham gia lễ hội, trong đó có nhiều đoàn khách đồng bào dân tộc Chăm đến từ các tỉnh gồm: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Gia Lai, Kon Tum…
Lễ hội năm nay, ngoài các nghi lễ chính thì còn có các hoạt động văn hóa khác như: Dâng hương, hát văn, múa bóng lễ Mẫu của các đoàn hành hương; biểu diễn hát bội, các trò chơi dân gian, trình diễn kỹ thuật dệt vải, làm gốm của đồng bào Chăm…
Nhân dân hành hương về Tháp Bà Ponagar dâng lễ vật tưởng nhớ công ơn Mẹ xứ sở Thiên Y A Na
Người dân và khách hành hương từ xa đến sẽ được mời về khu vực nhà ăn để dùng bữa. Đối với đồng bào Chăm, Ban tổ chức sẽ bố trí khu vực nấu nướng riêng nhằm phù hợp với tập quán sinh hoạt.
Ngoài ra, Ban tổ chức còn niêm yết các nội quy của lễ hội trong khu vực di tích Tháp Bà Ponagar nhắc nhở mọi người thực hiện đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, cũng như nêu cao cảnh giác với các hiện tượng trộm cắp, cướp giật.
Điểm mới của Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2024 được nâng tầm lên cấp độ cao hơn và do UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức quy mô lớn hơn và nhiều chương trình được chuẩn bị, đầu tư có chiều sâu.
Hằng năm vào dịp từ 20 đến 23-3 Âm lịch, con em đồng bào Chăm khắp mọi miền hành hương về Tháp Bà Ponagar dâng lễ vật cúng tế tưởng nhớ Mẹ Xứ Sở Thiên Y A Na – Người đã khai sinh ra vùng đất này. Qua đây cầu mong Mẹ Xứ Sở ban cho mùa màng tươi tốt, cây trái được mùa bội thu, người dân được bình an và khỏe mạnh.
Nghi lễ thả hoa đăng trong Lễ hội Tháp Bà Ponagar
Không chỉ người dân địa phương, Lễ hội Tháp Bà Ponagar còn thu hút rất đông và để lại nhiều ấn tượng đẹp trong lòng du khách quốc tế. Mỗi năm có hàng triệu lượt du khách đến Tháp Bà Ponagar tham quan, dâng hương hành lễ. Chỉ tính riêng trong dịp Lễ hội Tháp Bà Ponagar 2023 diên ra 4 ngày, đã thu hút trên 80.000 lượt khách.
Ông Nguyễn Văn Nhuận, Giám đốc Sở VHTT tỉnh Khánh Hòa cho biết: Lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang được Bộ VHTTDL đưa vào Danh mục Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 5079/QĐ-BVHTTDL ngày 27.12.2012. Đây là lễ hội tín ngưỡng thờ Mẫu tiêu biểu được tổ chức định kỳ hằng năm tại thành phố Nha Trang, Khánh Hoà, là dịp để tưởng nhớ công ơn Bà Thiên Y Ana (Nữ thần Yang Pô Inư Nagar) – Người Mẹ Xứ sở.
Thông qua việc tổ chức lễ hội cũng nhằm góp phần nêu cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành và Nhân dân trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền thông tiêu biểu, điển hình ở Khánh Hoà đến với Nhân dân, du khách trong nước và quốc tế.
Tháp Bà Ponagar là quần thể kiến trúc đền tháp Chăm được xây dựng từ giữa thế kỷ thứ VIII và do có vị trí quan trọng trong đời sống tôn giáo, tín ngưỡng ở vương quốc cổ Chăm, bởi vậy đấy là một thánh đường được triều đình trung ương quan tâm xây dựng trong nhiều thế kỷ.
Quần thể di tích kiến trúc Tháp Bà Ponagar nằm trên đồi Cù Lao, phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang với tổng diện tích là 57.000m2, kéo dài theo hướng Đông – Tây, cách bờ biển khoảng 200m. Cụm di tích này có giá trị tiêu biểu về nhiều mặt, như: lịch sử, kiến trúc, điêu khắc, bia ký, tôn giáo…
Với những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, nghệ thuật tiêu biểu, từ năm 1979, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) đã xếp hạng Tháp Bà Ponagar là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.
Xuân Hướng
