Festival Cồng chiêng quốc tế 2009: Phục dựng Lễ mừng lúa mới cùng dân làng Mrông Yố

Ở những vùng còn làm nương rẫy như huyện Chư Păh-Gia Lai, lễ mừng lúa mới vẫn diễn ra đều đặn hằng năm. Phần lễ được phục dựng do một gia đình đứng ra tổ chức, nhưng là dịp để cả làng cùng chung vui. Lần này, gia đình anh Rơ chăm Homut, Đội trưởng Đội Cồng chiêng làng Mrông Yố (xã La Ka) là nhân vật chính của nghi lễ.

Không hoành tráng và sôi động như lễ đâm trâu, lễ mừng lúa mới do gia đình anh Rơ chăm Homut chuẩn bị có gà, lợn để cúng thần. Dân làng Mrông Yố đến chung vui sẽ đóng góp thêm rượu và một con lợn to nữa. Chú lợn này được khiêng ra ngay trước sân nhà rông để giết cúng các thần trước sự chứng kiến của dân làng Mrông Yố và đông đảo du khách. Cả làng cùng nhau chuẩn bị lễ vật, sàng gạo, đồ xôi, quay thịt...

Phần lễ chính diễn ra chủ yếu trong gia đình anh Homut và nhà rông, công chúng đứng bên ngoài chỉ được "đoán mò" các trình thức qua những lời bình nghe được, để biết gia đình, rồi già làng làm lễ cảm ơn trời đất, cầu sức khỏe...

Phần hội đương nhiên không thể thiếu cồng chiêng, những điệu xoang hào hứng và những trò chơi dân gian thể hiện sức mạnh và tinh thần thượng võ như kéo co, vật...

Do phục dựng trong khuôn khổ festival nên lễ mừng lúa mới được "rút gọn" chỉ còn 1 tiếng, chủ yếu mang tính trình diễn, giới thiệu. Người xem khó cảm nhận được niềm vui của gia đình, của làng như khi được tận mắt chứng kiến một lễ hội thật. Phần vui nhất của lễ phục dựng là khi phần truyền hình trực tiếp kết thúc, khán giả hòa cùng nhịp xoang, chung vui bên ghè rượu, cùng thưởng thức xôi nếp, thịt lợn nướng, thịt gà xé cùng với dân làng Mrông Yố.