Các làng nghề tại Đà Nẵng khôi phục sản xuất

Làng nghề chiếu cói Kim Bồng đã khôi phục sản xuất. Trong ảnh: bà Phan Thị My (trái) và bà Phan Thị Như đang dệt chiếu. Ảnh: Quang Việt

Khôi phục hoạt động

Tháng 12/2024, nghề chiếu cói Kim Bồng (xã Cẩm Kim cũ, nay là phường Hội An) được ngành chức năng công nhận nghề truyền thống. Chính quyền địa phương đã triển khai nhiều hoạt động bảo tồn nghề truyền thống gắn với du lịch. Từ đó, sản phẩm của làng nghề được gầy dựng, tiếng lành đồn xa, nhiều tour du lịch dẫn khách trong và ngoài nước đến tham quan, khám phá, trải nghiệm văn hóa bản địa. Tuy vậy, đợt mưa lũ lịch sử cuối tháng 10 vừa qua đã khiến cho làng nghề rơi vào cảnh đìu hiu khi khung dệt chiếu, nguyên liệu cói bị hư hỏng.

Tận dụng thời tiết thuận lợi những ngày qua, các nghệ nhân, thợ dệt của làng nghề bắt tay khôi phục sản xuất. Cói được chẻ, phơi, nhuộm; khung dệt chiếu được thiết kế trở lại.

Bà Phan Thị My, người làng nghề cho biết, để chuẩn bị cho ngày khôi phục nghề, bà cùng chị gái là Phan Thị Như đi khắp các địa bàn Nam Phước, Duy Nghĩa, Điện Bàn… mua nguyên liệu cói.

Chiếu dệt có 3 kích cỡ, gồm chiếu lớn trải giường, chiếu trải bàn và chiếu trải ghế với giá bán lần lượt là 300 nghìn đồng/chiếc, 150 nghìn đồng/chiếc và 100 nghìn đồng/chiếc. Ngoài bán chiếu, bà My còn dệt chiếu phục vụ du khách tham quan trải nghiệm.

“Nghề dệt chiếu đem lại niềm vui lớn hơn tiền bạc vì được gắn bó với nghề. Dệt chiếu chính là gìn giữ những giá trị tinh thần chúng tôi vun đắp suốt từ thuở thiếu nữ đến nay”, bà My nói.

Trên địa bàn tổ dân phố Đông Hà có nhiều cơ sở dệt chiếu truyền thống để bán tiêu dùng và phục vụ du lịch. Ảnh: Quang Việt

Ông Nguyễn Thanh Tâm, Tổ trưởng tổ dân phố Đông Hà cho biết, hiện nay trên địa bàn có khoảng 10 cơ sở dệt chiếu cói. Từ ngày gắn với du lịch, người làm nghề có thêm niềm vui khi nghề truyền thống của làng được giới thiệu cho du khách khắp nơi biết đến và họ rất thích thú khi khám phá các công đoạn từ thu hoạch cói đến dệt thành phẩm chiếc chiếu.

Nghề truyền thống dệt chiếu cùng với làng nghề mộc Kim Bồng là kết tinh tài hoa của các nghệ nhân làng nghề. Với lịch sử hình thành, gìn giữ hàng trăm năm qua, các làng nghề là nơi hội tụ của các giá trị truyền thống, phong tục, tập quán của vùng đất.

“Rất mong các tổ chức du lịch tiếp tục mở rộng kết nối đưa thêm khách trong và ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu làng nghề dệt chiếu cói Kim Bồng. Nghề ngày càng lớn mạnh thì người dân sẽ có sinh kế ổn định hơn và các giá trị văn hóa của vùng đất sẽ càng được lan tỏa”, ông Tâm nói.

Tiếp sức làng nghề

Làng gốm Thanh Hà (phường Hội An Tây) những ngày này đã lại đông đúc khách tham quan khám phá, mua sắm sản phẩm.

Bà Nguyễn Thị Thủy (tổ dân phố Nam Diêu, phường Hội An Tây) cho biết, mỗi ngày bà sản xuất được 50 con tò he là những con vật trong 12 con giáp. Sau khi phơi khô, bà nung trong lò chừng 1 ngày đêm là có sản phẩm bán cho khách.

Khách mua đủ 1 bộ tò he 12 con giáp, bà Thủy bán với giá 60 nghìn đồng; mua lẻ có giá 10 nghìn đồng/sản phẩm. Để khơi thông đầu ra cho hàng hóa, bà Thủy liên kết bán sản phẩm với các cơ sở bán hàng lưu niệm ở khu phố cổ.

“Ngoài sản xuất tò he vốn là những sản phẩm gốm dễ làm, chúng tôi còn đầu tư cho “đường dài” là các sản phẩm tốn nhiều công sức như chum, tượng, đèn lồng. Trận lũ lụt lịch sử vừa qua khiến gia đình tôi thiệt cả trăm triệu đồng. Hy vọng sau khi khôi phục, làng nghề vẫn là điểm đến thu hút để người làm gốm sớm ổn định cuộc sống trở lại”, bà Thủy nói.

Bà Nguyễn Thị Thủy (thứ 2 từ phải sang) và các sản phẩm tò he của nghề gốm Thanh Hà. Ảnh: Quang Việt

Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng phong phú, đa dạng các làng nghề truyền thống hoạt động sản xuất, kinh doanh như làng rau, trồng quật, làng nghề mây tre, đúc đồng, dệt thổ cẩm, làm bánh…

Mưa lũ lịch sử cuối tháng 10 đã khiến nhiều cơ sở làng nghề bị thiệt hại nặng nề về cơ sở, vật chất, máy móc, thiết bị, nguyên liệu, đứt gãy chuỗi liên kết sản xuất, kinh doanh.

Ông Đinh Văn Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến công & xúc tiến thương mại (Sở Công Thương thành phố) cho biết, sau khi rà soát thống kê thiệt hại cụ thể, trong các chương trình khuyến công sắp tới từ các nguồn ngân sách trung ương và thành phố, đơn vị sẽ quan tâm đến các cơ sở sản xuất ở những làng nghề bị hư hại về máy móc, thiết bị, công nghệ, kỹ thuật để có hình thức hỗ trợ phù hợp, qua đó tiếp sức giúp các cơ sở ổn định sản xuất, kinh doanh, mở rộng thị trường, hướng đến xuất khẩu để gia tăng giá trị sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế.

Sau mưa lũ, các cơ sở sản xuất, làng nghề đã khẩn trương khắc phục thiệt hại, kết nối, đảm bảo nguồn nguyên liệu… để tái thiết sản xuất, kinh doanh. Nhịp sống mới lại bắt đầu nơi các làng nghề, để từ tinh hoa của các nghệ nhân, thợ giỏi, các sản phẩm, hàng hóa tinh xảo đến với khắp các vùng miền cả nước, chinh phục tiêu dùng quốc tế.

Việt Nguyễn