Trước hết, xin trân trọng cảm ơn ngài Đại sứ đã dành thời gian cho Travel+. Trên cương vị Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Azerbaijan tại Việt Nam, ngài có thể chia sẻ đôi điều về quan hệ ngoại giao giữa Azerbaijan và Việt Nam?

Tình hữu nghị Azerbaijan và Việt Nam được thiết lập từ năm 1959 bởi các nhà lãnh đạo vĩ đại của 2 nước, đó là cố Tổng thống Heydar Aliyev và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với nền tảng vững chắc đó, trong 66 năm qua, 2 nước không ngừng củng cố, phát triển mối quan hệ, trở thành những người bạn thân thiết của nhau.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và ngài Heydar Aliyev trong chuyến thăm Azerbaijan năm 1959 - (ảnh tư liệu do Đại sứ Shovgi Kamal Oglu Mehdizada cung cấp)

Từ những ngày đầu, Azerbaijian dưới mái nhà Xô Viết là một đất nước đặt ưu tiên hàng đầu về hỗ trợ, ủng hộ Việt Nam, đặc biệt là lãnh tụ Azerbaijan - ngài Heydar Aliyev.

Từ năm 1959 khối Xô Viết đã cử những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực điện ảnh sang giúp Việt Nam khởi động và thành lập Fafilm Vietnam (trong 04 năm), và trên nền tảng đó, vào năm 1961 – 1962, một bộ phim nhựa về chiến thắng Điện Biên Phủ do đạo diễn Azerbaijan thực hiện đã được nhiều giải thưởng thế giới. Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là mốc son trong lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, mà còn mang tầm vóc thời đại, là biểu tượng giải phóng đối với các dân tộc thuộc địa trên thế giới. Một nhà soạn nhạc rất nổi tiếng của Azerbaijan cũng đã viết một bản hợp tấu hoành tráng về chiến thắng lịch sử này – đây là tác phẩm tầm vóc nhất của Azerbaijan viết về chiến thắng Điện Biên Phủ, ca ngợi chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam…

Vào năm 1983, ngài Heydar Aliyev đã tới Việt Nam với tư cách là trưởng đoàn đại biểu Liên Xô nhằm hỗ trợ Việt Nam củng cố nền độc lập và phát triển kinh tế. Trong lịch sử ngoại giao, đây là vị lãnh đạo cấp cao có chuyến thăm Việt Nam dài nhất (7 ngày). Chuyến thăm không chỉ thắt chặt tình hữu nghị mà đã mở ra nhiều quan hệ, hỗ trợ Việt Nam ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Đó là dấu mốc lịch sử .

Ngay sau đó, nhiều đoàn chuyên gia Azerbaijan đã sang Việt Nam để phối hợp triển khai các hoạt động hợp tác ở nhiều lĩnh vực. Đầu tiên phải nói đến khai thác dầu khí, đây là thế mạnh của Azerbaijan, và là tiềm năng của Việt Nam cần được khai thác để thúc đẩy kinh tế. Năm 1983, hàng trăm chuyên gia, kỹ sư Azerbaijan đã sang Việt Nam kết hợp với Việt Nam lập nên liên doanh Vietsovpetro chuyên về khai thác dầu khí. Liên doanh này đã ghi dấu rất nhiều thành công. Năm nay chúng tôi sẽ kỷ niệm 100 năm ngày sinh người đóng góp công sức lớn trong việc hình thành liên doanh đó.

Tiếp đến, là lĩnh vực đào tạo, nhiều du học sinh đã được Chính phủ Việt Nam cử đi học tập tại Azerbaijan, từ quân sự, hải quân, y, dược, kỹ thuật, dầu khí…

Với tình hữu nghị truyền thống tốt đẹp, những năm qua Azerbaijan và Việt Nam không ngừng củng cố quan hệ và thúc đẩy hợp tác trên nhiều mặt.

Bên cạnh việc hợp tác kinh tế, thương mại… ngày càng được đẩy mạnh giữa Việt Nam và Azerbaijan, gần đây, lĩnh vực du lịch được 2 nước hết sức quan tâm, ngài Đại sứ có thể cho biết Azerbaijan triển khai các hoạt động gì để thúc đẩy trao đổi khách du lịch giữa 2 nước?

Chúng ta có mối quan hệ rất đặc biệt, trên nền tảng của tình hữu nghị lâu dài, bền chặt, mối quan hệ hợp tác không ngừng phát triển. Vì lẽ đó, tôi cho rằng, tăng cường sự hiểu biết của giới trẻ ngày nay về lịch sử của 2 dân tộc là việc làm rất cần thiết. Trong thời đại ngày nay có nhiều cách thức nhưng chúng tôi cho rằng du lịch là lĩnh vực cần ưu tiên hợp tác, vì đây là phương thức kết nối rất hữu hiệu để người dân 2 nước hiểu biết về nhau hơn, cũng như mở ra những cơ hội để khám phá những nét độc đáo về văn hóa, ẩm thực, trải nghiệm những cảnh đẹp thiên nhiên của người dân, du khách 2 nước. Nói cách khác, du lịch chính là “nhịp cầu” thắt chặt hơn nữa tình hữu nghị Việt Nam – Azerbaijan.

Để lan tỏa tinh thần đó, năm 2024, nhân dịp kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa 2 nước, Azerbaijan lần đầu tiên tổ chức Lễ hội “Ngày Việt Nam: Lịch sử của tình hữu nghị” tại Baku. Cùng với những hoạt động nổi bật trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, chúng tôi đã tổ chức đoàn đại biểu từ Việt Nam sang để tham dự ngày lễ kỷ niệm ngoại giao giữa 2 nước, vào đúng ngày mà cách đó 65 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm Azerbaijan. Nhiều cựu du học sinh Việt Nam đã trở lại thăm nơi họ đã từng học tập và sinh sống, thăm lại thành phố Baku, cùng với các đoàn gồm những gương mặt thanh niên Việt Nam tiêu biểu sang thăm Azerbaijan.

Theo số liệu của chúng tôi, có khoảng 5.000 người Việt Nam đã từng học tập tại Aizerbaijan, bao gồm nhiều lĩnh vực, ngành nghề.

Nhiều hoạt động liên quan nhằm thúc đẩy hợp tác du lịch giữa 2 đất nước, như chương trình gặp gỡ giữa các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam với cơ quan quản lý nhà nước về du lịch Azerbaijan. Thông qua đó, tạo cơ hội để các công ty du lịch bày tỏ mong muốn thúc đẩy du lịch, tăng cường trao đổi khách giữa 2 bên, cũng như trao đổi các vướng mắc cần tháo gỡ.

Chúng tôi kỳ vọng tạo ra những dự án chung về du lịch, ẩm thực để thúc đẩy lượng khách du lịch hai chiều.

Du lịch chính là “nhịp cầu” thắt chặt hơn nữa tình hữu nghị Việt Nam – Azerbaijan

Năm 2025, chúng tôi đặt mục tiêu tập hợp tất cả các nguồn lực để tiếp tục triển khai các hoạt động hợp tác du lịch, nhằm mang lại những hiệu quả thiết thực nhất. Dư địa, tiềm năng 2 nước còn rất lớn, và việc thúc đẩy khai thác, phát huy đều là mong muốn của 2 bên.

2 năm trước (2023) tôi đến Việt Nam nhận nhiệm vụ, trên cương vị Đại sứ, chúng tôi đã kỷ niệm 40 năm ngày lãnh đạo Heydar Aliyev đến thăm Việt Nam (1983 - 2023). Năm 2024 kỷ niệm 65 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm Baku, và năm 2025 là năm rất quan trọng để mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác giữa Azerbaijan và Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là du lịch.

Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của ngài Đại sứ Shovgi Kamal Oglu Mehdizada!

Việt Hùng - (Travel+)