Đền Bảo Hà, xã Bảo Hà (Bảo Yên) được xây dựng vào cuối đời Lê Cảnh Hưng, thờ danh tướng Hoàng Bẩy họ Nguyễn, người có công bảo vệ và xây dựng Tổ quốc ở cửa ải Lào Cai. Sử sách chép lại, cuối triều Lê (1740 - 1786), các châu: Thủy Vĩ, Văn Bàn và nhiều nơi khác thuộc phủ Quy Hoá luôn bị giặc tràn sang cướp phá. Trước tình hình đó, triều đình cử danh tướng họ Nguyễn đưa đội quân tiến dọc sông Thao đánh đuổi bọn giặc, giải phóng Khau Bàn và xây dựng Bảo Hà thành căn cứ lớn. Tại đây, danh tướng Hoàng Bẩy đã tổ chức các thổ ty, tù trưởng luyện tập binh sỹ, sau đó thống lĩnh quân thủy và quân bộ tiến đánh giặc, giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hoá (Yên Bái, Lào Cai ngày nay). Trong một trận đánh không cân sức với quân giặc, danh tướng Hoàng Bẩy đã anh dũng hy sinh. Giặc bỏ thi thể ông xuống sông Hồng và trôi đến Bảo Hà, nhân dân trong vùng vớt lên chôn cất và lập đền thờ.

Để ghi nhớ công lao của ông, các vua Minh Mạng, Thiệu Trị (triều Nguyễn) đã tặng ông danh hiệu "Trấn an hiển liệt" và đền thờ ông được các vua triều Nguyễn cấp sắc phong là "Thần vệ quốc". Còn đồng bào các dân tộc địa phương thì tôn thờ ông là vị nhân thần. Ông đi vào cõi tâm linh các dân tộc vùng Tây Bắc, ngày giỗ chính là 17/7 âm lịch và hiện thân trong các lễ hội xuống đồng vào ngày Thìn tháng Giêng hằng năm của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Lễ hội đền Bảo Hà năm 2014 được tổ chức trang trọng về nghi lễ, đa dạng, phong phú về phần hội, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc địa phương. Lễ hội năm nay do Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch trực tiếp chỉ đạo. Huyện Bảo Yên đã chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường công tác đảm bảo an ninh trật tự; an toàn giao thông; kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm, bình ổn giá các mặt hàng ăn uống, đồ lễ, nhà nghỉ; bố trí nơi trông giữ xe, niêm yết bảng giá, kiểm tra, chấn chỉnh việc viết sớ tràn lan… tạo nét đẹp, văn minh của lễ hội.

Ngoài nghi lễ trang trọng đậm bản sắc dân tộc, lễ hội còn diễn ra chương trình ký kết hợp tác phát triển tuyến du lịch tâm linh dọc sông Hồng giữa 3 tỉnh Lào Cai –Yên Bái – Phú Thọ. Trong chương trình lễ hội năm nay, Ban tổ chức cũng triển khai nhiều hoạt động sôi nổi như: Hội chọi trâu, giao lưu văn nghệ, thể thao… thu hút đông đảo nhân dân và du khách tới tham quan, cổ vũ./.